Tinea corporis; eller, ayaklar, saçlı deri, yüz, sakal, kasıklar ve tırnaklar dışında vücudun herhangi bir yerini etkileyebilen yüzeyel bir mantar enfeksiyonudur.
Halka(ring) şeklindeki görünümünden dolayı yabancı kaynaklarda sıkça “ringworm” şeklinde bahsedilir.
Dünyanın her yerinde görülebilmesine karşın en sık sıcak ve nemli iklimlerde görülür. Çocuk ve genç erişkinlerde daha sık olsa da yenidoğan dahil tüm yaş grupları etkilenebilir.
Enfeksiyon açısından riskli gruplar:
- Önceki veya eşlik eden mantar enfeksiyonları
- Diabetes mellitus(Şeker hastalığı)
- İmmün yetmezlikler
- Hiperhidroz(Aşırı terleme)
- Kserosis(Kuruluk)
- İktiyozis
- Kalabalık ev ortamı
- Evcil hayvanlar
- Sıkı giysiler giymek
- Genetik faktörler
Tinea corporis, Trichophyton and Microsporum türlerine ait mantarlar tarafından oluşturulmaktadır. T. rubrum‘un antropofilik türleri tüm dünyada en sık etkendir.
Hastalığın bulaşını kolaylaştıran etmenler:
- Ilık ve nemli ortam
- Yorgan. çarşaf. havlu ve kıyafet gibi ortak kullanılan eşyalar.
Aynı zamanda tinea pedis(ayak mantarı) gibi vücudun başka bir bölgesinde olan herhangi bir mantar enfeksiyonu da taşınabilir.
Dermatofit derinin en dış tabakası olan stratum corneum’u işgal eder ve yayılır. Sağlıklı bir deride daha derin tabakalara inmez.
En sık bulgu kenarları kalkık ve kepekli, kırmızı yuvarlak lezyolardır. Kaşıntı sıktır.
Tinea corporisin klinik türleri:
1)Kerion: Şiddetli püstüler yangı, zoofilik mantarlar suçludur
2)Tinea gladiatorum: Güreş gibi tensel temasın olduğu sporlarda olur. T. tonsurans etkendir.
3)Tinea imbricata: T. concentricum’un yaptığı çok özel bir görüntüye sahip enfeksiyondur. Özellikle çok kaşıntılıdır. İç içe geçmiş halksal lezyonlar şeklinde görülür.
4)Tinea incognita: Yangının baskılanmasından dolayı tinea corporis’in tipik özelliklerini içermez. Belirgin olmayan sınırları olan, eritem ve kepeklenmenin olmadığı yaygın lezyonlar bulunur.
5)Majocci granuloma: Kıl folliküllerini ve cil altı dokuyu da etkiler, en sık traşlama sonrası kol ve bacaklarda görülür. Folliküller etrafında papül ve püstüller görülür.
6)Büllöz tinea corporis: Su dolu kabarcıklar görülür
HIV/AIDS gibi hastalarda enfeksiyon yayılabilir.
Dermatofitid reaksiyonu adı verilen hadise, yangılı mantar enfeksiyonuna bağlı vücudun uzak bir noktasında oluşan döküntüdür.
Tinea corporis’e kincil bakteriyel enfeksiyonlar eklenebilir.
Tedavi:
- Cildin kuru ve temiz tutulması
- Bol kıyafetler
- Enfeksiyona sahip kişilerle yakın temasınve ortak eşya kullanımının kesilmesi
- Evcil hayvanların veteriner tarafından kontrolü
- Ağızdan alınan sistemik ilaçlar(Terbinafin, Itrakonazol)
Tinea corporis’te sistemik tedavi endikasyonları:
Kıl follikülü tutulumu
Yaygın enfeksiyon
Topikal tedaviye yanıtsızlık
Majocchi granuloma
Tinea imbricata
kaynak: dermnetnz.org
benimcildim.net 